Niech się wreszcie każdy dowie
I rozpowie w świecie całym,
Że dziecko to także człowiek,
Tyle, że jeszcze mały.
Dlatego ludzie uczeni,
Którym za to należą się brawa,
Chcąc wielu dzieci los odmienić,
Spisali dla was mądre prawa.
Więc je na co dzień i od święta
Spróbujcie dobrze zapamiętać:
Nikt mnie siłą nie ma prawa zmuszać do niczego,
A szczególnie do zrobienia czegoś niedobrego.
Mogę uczyć się wszystkiego, co mnie zaciekawi
I mam prawo sam wybierać, z kim się będę bawić.
Nikt nie może mnie poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać,
I każdego mogę zawsze na ratunek wzywać.
Jeśli mama albo tata już nie mieszka z nami,
Nikt nie może mi zabronić spotkać ich czasami.
Nikt nie może moich listów czytać bez pytania,
Mam też prawo do tajemnic i własnego zdania.
Mogę żądać, żeby każdy uznał moje prawa,
A gdy różnię się od innych, to jest moja sprawa.
Tak się tu wiersze poukładały,
Prawa dla dzieci na całym świecie,
Byście w potrzebie z nich korzystały
Najlepiej, jak umiecie.
Uczenie dzieci ich praw nie oznacza całkowitej wolności decyzji, braku obowiązków, negacji wszelkiej wartości. Jest to uczenie rozumnego korzystania z własnych praw, możliwości i przywilejów. Uczenie przestrzegania praw innych ludzi i radzenia sobie w sytuacji naruszania praw własnych jest elementem przygotowania do życia w społeczeństwie demokratycznym.
JAKIE PRAWA ZAPISANO W
„KONWENCJI O PRAWACH DZIECKA”?
przyjętej przez Organizację Narodów Zjednoczonych w 1989 roku, a obowiązującej w Polsce od 1991 roku.
Prawa osobiste to te , które przysługują każdemu człowiekowi, dlatego właśnie, że jest człowiekiem. Nikt ich ludziom nie daje i nikt ich nie może odebrać. Najważniejsze wśród nich to : prawo do życia i rozwoju, do prywatności, do swobody myśli, do sumienia, religii, prawo do wypowiedzi w sprawie dziecka dotyczącej, prawo do życia bez przemocy i poniżania oraz prawo do informacji.
Prawa socjalne to prawa, które są wynikiem umowy między obywatelem a państwem. Obywatele mogą płacić wyższe podatki i żądać większej ilości takich praw, lub niższe, ale wtedy mniej takich praw państwo może im zapewnić. Bogatsze państwo może przyznać więcej praw socjalnych. Najważniejsze z nich to: prawo do nauki, prawo do ochrony zdrowia, prawo do zasiłku i pomocy materialnej w przypadku biedy, prawo do wypoczynku i czasu wolnego, prawo do korzystania z dóbr kultury (kina, teatru, biblioteki )
Prawa polityczne- Konwencja przyznaje dzieciom prawo do stowarzyszania się , to znaczy, że dzieci mogą należeć do różnych organizacji, klubów. Nie mogą jednak zakładać partii politycznych czy organizacji, które czynnie walczą przeciwko komuś lub czemuś. Dzieci nie mają praw wyborczych
Prawa specjalne- Dzieci należące do mniejszości narodowych w Polsce mają prawo do uczenia się języka ojczystego, religii, własnej kultury.
Dzieci niepełnosprawne mają prawo do szczególnej opieki lekarskiej i możliwie najlepszych warunków życia i nauki.
Sieroty mają prawo do innej, zastępczej opieki państwa.
Dla dzieci, którym zdarzyło się popełnić przestępstwo istnieje prawo do łagodniejszego traktowania niż dorosłych przestępców.
1.mam prawo do zachowania swojej tożsamości: obywatelstwa, nazwiska itd.
2.mam prawo do obrony przed oddzielaniem od swoich rodziców wbrew ich woli
3. mam prawo do wyrażania swoich poglądów które są przyjmowane z należytą uwagą
4. mam prawo do swobodnej wypowiedzi (ustnej, artystycznej)
5. oboje rodzice ponoszą wspólną odpowiedzialność za moje wychowanie i rozwój
6. mam prawo do ochrony przed przemocą fizyczną, psychiczną, zaniedbywaniem i wyzyskiem
7. mam prawo do odpowiadającemu mojemu rozwojowi poziomu życia. Rodzice ponoszą główną odpowiedzialność za zapewnienie, w ramach możliwości, warunków niezbędnych do rozwoju.
8. mam prawo do nauki na zasadach równych szans
9.mam prawo do wypoczynku i czasu wolnego od uczestnictwa w zabawach
10.mam prawo do ochrony przed wszelkimi formami wyzysku
W NASZYM PRZEDSZKOLU
DZIECKO MA OBOWIĄZEK:
- postępować zgodnie z przyjętymi normami społecznymi ( nie biję, nie wyśmiewam się , przestrzegam prawa do zabawy innych dzieci itp.)
- używać form grzecznościowych wobec osób dorosłych i kolegów
- dbać o bezpieczeństwo i zdrowie własne i kolegów
- starać się utrzymywać porządek wokół siebie (np. sprzątać po sobie zabawki)
- dbać o swój wygląd i estetykę ubrania
DZIECKO MA PRAWO : - prosić o to czego chce, ale nie wymagać tego
- mieć i wyrażać swoje zdanie
- postępować nielogicznie i nie uzasadniać tego
- podejmować decyzje i ponosić ich konsekwencje
- decydować czy chce się angażować w problemy innych ludzi
- nie wiedzieć, nie znać, nie rozumieć
- popełniać błędy
- odnosić sukcesy
- zmieniać zdanie
- do prywatności
- do samodzielności i niezależności
- korzystać ze swoich praw
SYSTEMY NAGRÓD I KAR
NAGRADZANIE:
-nagradzanie uznaniem i pochwałą przez nauczyciela w kontaktach indywidualnych
– pochwała na forum całej grupy
– pochwała do rodziców
– nagradzanie, np. oklaskami, przez wszystkie dzieci
– darzenie dziecka szczególnym zaufaniem (zwiększając zakres jego samodzielności)
– przywilej wykonywania prostych czynności wskazanych przez nauczyciela
ŚRODKI ZARADCZE W PRZYPADKU NIESTOSOWANIA SIĘ DO USTALONYCH ZASAD :
– kary naturalne jako bezpośrednie następstwo winy
( np. zabawa wodą- mokre ubranie. Pozwalamy dziecku doświadczać w sytuacjach nie zagrażających jego bezpieczeństwu)
– tłumaczenie i wyjaśnianie
– ukazywanie następstw postępowania, tłumaczenie dziecku aby skłonić go do autorefleksji
( danie dziecku możliwości naprawienia szkody, zadośćuczynienia, przeprosin)
– wyrażanie przez nauczyciela swojego smutku i niezadowolenia z powodu zachowania się dziecka
-poinformowanie rodziców o zachowaniu dziecka
-czasowe odebranie dziecku przywileju (np. dyżuru)
ZAMIAST KARANIA:
Wyraź swoje uczucia, nie atakując charakteru dziecka:
„ Jestem wściekła, gdy widzę porozrzucane klocki.”
Określ swoje oczekiwania:
„ Oczekuję, że będziesz zbierał swoje klocki.”
Zaproponuj wybór:„Będziesz mógł bawić się tymi klockami, ale po zabawie musisz je odkładać do pudełka, w przeciwnym razie utracisz przywilej korzystania z nich; decyduj sam.”